Ӱлӱрген айдыҥ 20-чи кӱнинде Алтай Республиканыҥ ӱредӱчилериниҥ билгирин бийиктедер ле такып профессионал ӱредӱ берер институтта Алтай тилдиҥ кӱнине учурлай байрамдык мероприятилер ӧтти.
2017 јылда сыгын айдыҥ 28-чи кӱнинде Алтай Республиканын ӱредӱ ишчилериниҥ билгирин бийиктедер ле такып профессионал ӱредӱ берер Институт РСФСР-дыҥ школдорыныҥ нерелӱ ӱредӱчизи, ӱредӱниҥ ветераны Мария Алексеевна Барантаеваныҥ 90 јажына учурлалган «Родной язык в современном образовательном пространстве: теоретические и методические аспекты» деген талалар ортозында билим-практикалык конференция ӧткӱрди.
Конференцияда алтай тилдиҥ ӧзӱми, школдо тӧрӧл тилди ӱредери ле «Алтай тил», «Литературалык кычырыш», «Алтай литература» деп ӱредӱ-методикалык комплекстер аайынча сурактар кӧрӱлди.
Турушкандардыҥ ла айылчылардыҥ тоозы 140 кижиге јуук болды. Олор ортодо Москвада «Просвещение» издательствоныҥ баш редакторыныҥ ордынчызы Ольга Сергеевна Ноженкина, «Русское слово» издательствоноҥ Марина Ивановна Лобзина, Хакассиянаҥ педагогика билимдердиҥ кандидады Мария Сергеевна Арчимаева болды.
Конференцияныҥ пленар бӧлӱгинде 4 доклад кычырылган, секцияларда 30 јетирӱ угулган, оноҥ башка 6 мастер-класс кӧрӱлген. Онлайн бӱдӱмле ӧткӱрилген јуунда школдо ӱренчиктердиҥ этнокультуралык компетентностин таскадаары аайынча сурактар кӧдӱрилген. Мында ӱредӱ ишчилердиҥ билгирин бийиктедер ле такып профессионал ӱредӱ берер Хакасс, Кузбасс, Тува ла Чувашия институттардыҥ ишчилери эрчимдӱ турушты.
 |
Алтай Республиканыҥ ӱредӱ ишчилериниҥ билгирин бийиктедер ле такып профессионал ӱредӱ берер институт 2017 јылдыҥ кӱӱк айыныҥ 23-чи кӱнинде М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган Эл библиотекада ӧткӱрилип јаткан «Алтайдыҥ бичиктери» деп фестивальда 2016 јылда кепке базылган ӱредӱ-методикалык бичиктердиҥ Презентациязын ӧткӱрди. Келген айылчылардыҥ ортозында ӱренер бичиктер ле ӱредӱчиге болушту бичиктердиҥ авторлоры ла алтай тил ле литератураныҥ ӱредӱчилери болды. Таныштыру ӧйинде «Ӱренер бичиктердиҥ тӱӱкизинеҥ» деп видео-материал кӧргӱзилди. Бу кӧргӱзӱде алтай тил ле литератураныҥ ичкери ӧзӱмине јаан камаанын јетирген билимчилердиҥ Н. П. Дыренкованыҥ, Н. А. Баскаковтыҥ, Т. М. Тощакованыҥ, Н. Н. Суразакованыҥ, З. С. Казагачеваныҥ, А. Т. Тыбыкованыҥ ла оноҥ до ӧскӧлӧриниҥ јаан тузалу иш эткени керегинде айдылган. Олордыҥ ижине тайанып, эмдиги ӧйдиҥ некелтелериле јаҥы бичиктер тургузылганы айдылган. |
2017 јылдыҥ кӱӱк айыныҥ 16-чи кӱнинде Федерал УМО-ныҥ ээчий јууны ӧткӧн. Анда алтай тил ле литературалык кычырыш (1-4 класстарга), алтай тил ле литературала (5-9 класстарга) бодоштыра ӱредӱ программалар кӧрӱлген. Берилген программаларды Алтай Республиканыҥ ӱредӱчи ишчилериниҥ билгирин бийиктедер ле такып ӱредӱ берер институттыҥ алтай тил ле литератураны ӱредериниҥ методиказыныҥ кафедразы белетеген.
Алтай тил ле литературалык кычырыш (1-4 класстарга), алтай тил ле литературала (5-9 класстарга) бодоштыра ӱредӱ программалар федерал кеминде ширтӱ ӧдӱп, УМО-ныҥ јӧбиле тӧс ӱредӱ программалардыҥ федерал реестрине кийдирилди.
Россия Федерацияныҥ ӱредӱ ле билим министерствозыныҥ тӧс ӱредӱ программалардыҥ реестрине Карелия Республиканыҥ, Крым Республиканыҥ, эмди Алтай Республиканыҥ тӧрӧл тил ле литератураныҥ программалары кийдирилди.
 |
2017 јылдыҥ кӱӱк айыныҥ 11-чи кӱнинде Алтай Республиканыҥ ӱредӱ ишчилериниҥ билгирин бийиктедер ле такып профессионал ӱредӱ берер институт Б.Я. Бедюровтыҥ 70 јажына учурлалган алтай тил ле литератураныҥ ӱредӱчилериниҥ ассоциациязыныҥ «Алтайым керегинде сӧс» деп ачык јуунын ӧткӱрди. Јуунда Б. Я. Бедюровтыҥ чӱмделгезин школдо ӱредериниҥ ченемели ле сурактары кӧрӱлди. Ачык јуунда 30-таҥ ажыра ӱредӱчилер, институттыҥ ишчилери, Алтай Республиканыҥ Бичиичилер биригӱзиниҥ турчылары, культураныҥ ишчилери турушты. Алтай албатыныҥ бичиичизи, јарлу поэди, тюрколог, јондык ишчизи Б. Я. Бедюровтыҥ јӱрӱми ле јайаандык јолы керегинде 20-деҥ ажыра јетирӱлер эдилген. Јетирӱлерде Б.Я. Бедюровтыҥ чӱмдемелдери, кӧчӱрме иштери, јар куучындарыныҥ, бичиктериниҥ учуры, эмдиги ӧйдӧ чӱмдемелдерин школдо ӱренери тереҥжиде шиҥделди. Поэт чӱмдемелдеринде алтай албатыныҥ чӱм-јаҥдарын, Алтайы, албатызы керегинде сӧсти телекей кемине јарлаганы темдектелди. Оҥдой, Кан-Оозы, Улаган, Шабалин, Майма аймактардыҥ ла Горно-Алтайск каланыҥ ӱредӱчилери ачык јуунда эрчимдӱ туруштылар. М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган библиотеканыҥ ишчилери белетеген кӧрӱ-выставка солун болды. Туружаачылар Бронтой Янговичти толгон јажыла изӱ уткып, бек су-кадык, јайаандык ижинде бийик једимдер, албаты ортодо тоомјызы улалзын деп акту јӱрегинеҥ кӱӱнзедилер. |
Страница 18 из 20